Mobility Manager en milieuadviseur Frédéric Pairoux werd twee jaar geleden binnengehaald bij de RTBF om een nieuw mobiliteitsbeleid in te voeren dat past in het veel grotere ‘Imagine’, een programma voor de begeleiding van de transitie. Het doel van Frédéric Pairoux is om het beleid gefinaliseerd te hebben vooraleer het voltallige personeel van de RTBF in 2024 naar de nieuwe hoofdzetel verhuist, al hoopt hij eerder klaar te zijn.

Welke maatregelen zijn er al genomen?

F.P.: Omdat er grote werkzaamheden zijn gepland in de buurt van Reyers, gaat de toegankelijkheid alleen maar problematischer worden. Tussen nu en 2024 gaan we minstens 100 parkeerplaatsen verliezen. Voor de bewustmaking van het personeel hebben we een dynamisch parkeerplaatsbeheer ingevoerd waarbij de medewerkers op voorhand moeten reserveren. Later worden de regels strenger: wie dan geen parkeerplaats heeft gereserveerd, krijgt gewoon geen toegang tot de site.

Tegelijkertijd organiseren we verschillende sensibiliseringsacties voor alternatieve vervoersmethoden naast de auto, in het bijzonder voor de fiets. Die zorgen voor heel wat betrokkenheid onder de RTBF-medewerkers – en wel van alle beroepen – zoals themawandelingen tijdens de middag of tweewekelijkse reparatieworkshops ... In 2019 was de RTBF een van de negen geselecteerde ondernemingen voor het ‘Bike Project’, dat als doel heeft om een bevorderende bedrijfsomgeving te creëren voor fietsers. We hebben elektrische fietsen en een cargofiets aangekocht die we ter beschikking stellen van de medewerkers voor professionele verplaatsingen of voor hun woon-werktraject. Onze situatie is ideaal voor het gebruik van de fiets, want 44% van onze medewerkers in Reyers woont namelijk op minder dan 10 km afstand. Toch komt slechts 4% met de fiets. Er is dus ruimte voor verbetering!

Waar komt de weerstand tegen verandering vandaan? Heeft het te maken met leeftijd?

Vreemd genoeg zie ik geen tendens in de leeftijd. Jongere medewerkers zijn weliswaar beter vertrouwd met de nieuwe verplaatsingsmethodes, maar bij de rekrutering vinden veel kandidaten een bedrijfswagen nog altijd een belangrijke arbeidsvoorwaarde. Eigenlijk zijn er maar weinig bedrijfswagens bij de RTBF: minder dan 5% van het personeel, ongeveer 100 mensen, heeft er een. Zelfs onze topjournalisten hebben er geen! Wel hebben zo'n 700 mensen een abonnement voor het openbaar vervoer dat volledig wordt terugbetaald als ze er voor 75% gebruik van maken voor hun woon-werkverplaatsing.

Ik geloof dat er verschillende grote obstakels zijn voor de mobiliteitstransitie: decennia oude gewoontes, zeker, maar ook de administratieve logheid van de onderneming. Bijvoorbeeld het feit dat we afhankelijk zijn van openbare aanbestedingen legt een keurslijf op dat moeilijk te verenigen valt met de bestaande diversiteit aan vervoersmiddelen.

Wat is uw streefdoel inzake mobiliteit?

Ik zou heel graag de overgang maken van monomodale systemen naar een echt multimodaal mobiliteitsaanbod waar alle mogelijke gebruikersprofielen in passen. In 2020 houden we opnieuw een grootschalige mobiliteitsenquête en testen we verschillende mobiliteitsscenario's om de pertinentie voor de verschillende personeelscategorieën en ook de kosten te evalueren. We moeten uiteraard een beleid invoeren dat meer berust op vrijwilligers en innovatiever is dan wat we nu hebben, maar daar moeten we ook het nodige budget voor vinden, bijvoorbeeld door het nu nog onbeperkte gebruik van bedrijfswagens te verminderen of door de parkeerkosten beperken.

Voor eind 2020 bereiden we een aanbesteding voor om de RTBF uit te rusten met een geïntegreerde software waarmee het multimodale mobiliteitsbeleid soepel en efficiënt kan worden beheerd. Ik ga ervan uit dat Modalizy zal deelnemen. Als de openbare opdracht in 2021 wordt toegekend kan – in een ideaal scenario – het nieuwe beleid het jaar daarop al van kracht zijn.

Wat vindt u van het mobiliteitsbudget dat is bedacht op federaal niveau?

Het heeft zijn bestaansrecht na de ingewikkelde ‘cash for car’-regeling, maar het is een heel complexe maatregel. De belastingwetten voor vervoer zouden in het algemeen moeten worden vereenvoudigd. We moeten ook afstappen van het model dat de bedrijfswagen bekrachtigt. Daarnaast is het ook belangrijk dat de overheden meer investeren in de infrastructuur voor alternatieve vervoersmethoden, zoals fietspaden.

En geeft u zelf het goede voorbeeld aan de medewerkers van de RTBF?

(lacht) Ik woon in Alsemberg en ik kom regelmatig naar het werk met de elektrische fiets of de trein van lijn 26 Halle-Mechelen, die overigens nooit te laat is! Wanneer ik met de fiets kom, ben ik de ganse dag goedgezind. Ik neem ook nooit dezelfde weg, en onderweg stop ik ook regelmatig om een praatje te slaan met de mensen.

Heeft de RTBF op bredere schaal KPI's rond milieu?

Ja, zeker. In 2013 hebben we een ultragedetailleerde audit gehouden van onze CO2-uitstoot en ecologische voetafdruk. Op basis daarvan hebben we een actieplan uitgewerkt voor verschillende jaren, met inbegrip van maatregelen voor mobiliteit uiteraard. Eind 2019 doen we dat opnieuw en concentreren we ons op 3 KPI's: het verbruik van gas en elektriciteit, de aankoop van brandstoffen en de hoeveelheid afval. Onze CO2-uitstoot, die volgens de audit in 2013 50.000 ton per jaar bedroeg, is volgens mij wel een beetje verminderd, maar we staan er slechter voor door de overgang van diesel naar benzine. De voertuigen op elektriciteit of CNG die we hebben toegevoegd aan onze vloot kunnen het teveel aan benzinewagens als gevolg van de demonisering van diesel niet compenseren. Als volgende stap willen we compensaties voor onze CO2-uitstoot implementeren.