De zogenaamde ‘cash for car’-wet, die werknemers de mogelijkheid bood hun bedrijfswagen op te geven in ruil voor geld werd geannuleerd. Het Grondwettelijk Hof heeft, nauwelijks twee jaar na de invoering ervan besloten om het nietig te verklaren, naar aanleiding van een beroep van de vakbonden ACV en ABVV en drie klimaatorganisaties. Maar de maatregel was geen groot succes en zal daarom niet worden gemist.

‘Problematisch in termen van de grondwettelijke beginselen van gelijkheid en niet-discriminatie’, zo heeft het Grondwettelijk Hof de wet gekwalificeerd. Het cash for car systeem kan immers leiden tot een ongelijke fiscale behandeling van de lonen, door de RSZ en de veel voordeligere fiscale bijdragen, waardoor het een instrument wordt voor loonoptimalisatie. Er is inderdaad sprake van onrechtmatige discriminatie van werknemers die niet over een bedrijfswagen beschikken en dus niet van dit gunstige belastingregime kunnen genieten. De Rekenkamer stelde ook vast dat het huidige systeem niet leidt tot een vermindering van het aantal voertuigen op de wegen. Het geruilde voertuig kan immers vervangen worden door een ander (privé) voertuig dat wellicht ouder en vervuilender is. Maar het systeem zal niet door veel mensen worden gemist. In 2018 werd amper 0,065% van de bedrijfswagens ingeruild voor een netto-vergoeding en eind 2019 was dit percentage nauwelijks gestegen tot 0,175%. 

De werknemer kan ermee instemmen dat, indien de mobiliteitsvergoeding verdwijnt, zijn werkgever hem een bedrijfsauto ter beschikking stelt of dat hij kan kiezen voor het mobiliteitsbudget.

Het mobiliteitsbudget blijft, in tegenstelling tot de ‘cash for car’, bestaan. Met deze maatregel kunnen werknemers die recht hebben op een bedrijfswagen hun mobiliteit beter afstemmen op hun persoonlijke behoeften. Wie beschikt over een mobiliteitsbudget kan zijn of haar bedrijfswagen inruilen voor een kleiner en milieuvriendelijker model en/of een combinatie van alternatieven zoals openbaar vervoer, autodelen, fietsen, enz.

Is de afschaffing van de cash for car dan niet de perfecte gelegenheid om de wet over het mobiliteitsbudget te herzien en uit te breiden naar alle werknemers, of ze nu recht hebben op een bedrijfsauto of niet?

Op dit moment is het mobiliteitsbudget alleen een oplossing voor werknemers die al een bedrijfsauto hebben, d.w.z. minder dan 500.000 mensen. Maar als we echte veranderingen willen aanmoedigen en de mobiliteitsproblemen willen verbeteren, moeten we een mobiliteitsbudget voorstellen aan de 5,5 miljoen actieve Belgen. Het mobiliteitsbudget heeft meer potentieel om te overtuigen! Dit is een opportuniteit voor onze politici om zich te concentreren op één sterke maatregel en deze te perfectioneren. Belgische bedrijven zouden zo een sterke en doordachte oplossing kunnen bieden aan hun werknemers. Het mobiliteitsbudget is niet perfect, maar het is zeker een stap in de goede richting.

Het mobiliteitsbudget is echter niet het enige alternatief binnen het bereik van werkgevers: denk maar aan het cafetariaplan! Deze tool laat werknemers toe om hun loonpakket naar wens samen te stellen door een deel van hun loon, de dertiende maand of bonus om te zetten in een voordeel van alle aard: pensioensparen, extra verlofdagen, (elektrische) fietsleasing of alternatieve mobiliteit,... Al deze opties zijn mogelijk dankzij het cafetariaplan, met als voordeel dat het beschikbaar is voor alle werknemers binnen een bedrijf.

Wil je meer info over cafetariaplannen en het mobiliteitsbudget? Download dan onze mobiliteitsgidsen!